Yaşar Kemal Hayatı ve Kitapları

YAŞAR KEMAL HAYATI Asıl adı Kemal Sadık Gökçeli.  Van Gölü’ne yakın Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan ailesinin Birinci Dünya ...

• YAŞAR KEMAL HAYATI

Asıl adı Kemal Sadık Gökçeli. 

Van Gölü’ne yakın Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan ailesinin Birinci Dünya Savaşı’ndaki Rus işgali yüzünden uzun bir göç süreci sonunda yerleştiği Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Hemite köyünde 1926’da doğdu. Doğum yılı bazı biyografilerde 1923 olarak geçer.

Ortaokulu son sınıf öğrencisiyken terk ettikten sonra ırgat kâtipliği, ırgatbaşılık, öğretmen vekilliği, kütüphane memurluğu, traktör sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı. 

1940’lı yılların başlarında Pertev Naili Boratav, Abidin Dino ve Arif Dino gibi sol eğilimli sanatçı ve yazarlarla ilişki kurdu; 17 yaşındayken siyasi nedenlerle ilk tutukluluk deneyimini yaşadı. 

1943’te bir folklor derlemesi olan ilk kitabı Ağıtlar’ı yayımladı. 

Askerliğini yaptıktan sonra 1946’da gittiği İstanbul’da Fransızlara ait Havagazı Şirketi’nde gaz kontrol memuru olarak çalıştı. 1948’de Kadirli’ye döndü, bir süre yine çeltik tarlalarında kontrolörlük, daha sonra arzuhalcilik yaptı. 1950’de Komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla tutuklandı, Kozan cezaevinde yattı. 

1951’de salıverildikten sonra İstanbul’a gitti, 1951-63 arasında Cumhuriyet gazetesinde Yaşar Kemal imzası ile fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. Bu arada 1952’de ilk öykü kitabı Sarı Sıcak’ı, 1955’te ise bugüne dek kırktan fazla dile çevrilen romanı İnce Memed’i yayımladı. 1962’de girdiği Türkiye İşçi Partisi’nde genel yönetim kurulu üyeliği, merkez yürütme kurulu üyeliği görevlerinde bulundu. Yazıları ve siyasi etkinlikleri dolayısıyla birçok kez kovuşturmaya uğradı. 1967’de haftalık siyasi dergi Ant’ın kurucuları arasında yer aldı. 1973’te Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve 1974-75 arasında ilk genel başkanlığını üstlendi. 1988’de kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin de ilk başkanı oldu. 1995’te Der Spiegel’deki bir yazısı nedeniyle İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı, aklandı. Aynı yıl bu kez Index on Censorhip’teki yazısı nedeniyle 1 yıl 8 ay hapis cezasına mahkûm edildiyse de cezası ertelendi.   

Şaşırtıcı imgelemi, insan ruhunun derinliklerini kavrayışı, anlatımının şiirselliğiyle yalnızca Türk romanının değil dünya edebiyatının da önde gelen isimlerinden biri olan Yaşar Kemal’in yapıtları kırkı aşkın dile çevrilmiştir. 

Yaşar Kemal, Türkiye’de aldığı çok sayıda ödülün yanı sıra yurtdışında aralarında Uluslararası Cino del Duca ödülü, Légion d’Honneur nişanı Commandeur payesi, Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres nişanı, Premi Internacional Catalunya, Fransa Cumhuriyeti tarafından Légion d’Honneur Grand Officier rütbesi, Alman Kitapçılar Birliği Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü’nün de bulunduğu yirmiyi aşkın ödül, ikisi yurtdışında beşi Türkiye’de olmak üzere, yedi fahri doktorluk payesi aldı.

28 Şubat 2015 tarihinde vefat etti.

• YAŞAR KEMAL KİTAPLARI

Öykü

1. Sarı Sıcak, İst.: Varlık, 1952
2. Bütün Hikâyeler, İst.: Cem, 1975
3. Kalemler, İst.: YKY, 2016 
4. Beyaz Pantolon, İst.: YKY, 2016
5. Yeşil Kertenkele, İst.: YKY, 2017

Roman

1. İnce Memed, 1. c., İst., 1955; 2. c., İst., 1969; 3. c., İst., 1984; 4. c., 1987
2. Teneke, İst.: Varlık, 1955
3. Orta Direk, İst.: Remzi, 1960
4. Yer Demir Gök Bakır, İst.: Güven, 1963
5. Ölmez Otu, İst.: Ant, 1968
6. Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, İst.: Cem, 1974
7. Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, İst.: Cem, 1975
8. Yılanı Öldürseler, İst.: Cem, 1976
9. Al Gözüm Seyreyle Salih, İst.: Cem, 1976
10. Allahın Askerleri, İst.: Milliyet, 1978
11. Kuşlar da Gitti, (uzun öykü) İst.: Milliyet, 1978
12. Deniz Küstü, İst.: Milliyet, 1978
13. Hüyükteki Nar Ağacı, İst.: Toros, 1982
14. Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, İst.: Toros, 1980
15. Kale Kapısı / Kimsecik II, İst.: Toros, 1985
16. Kanın Sesi / Kimsecik III, İst.: Toros, 1991
17. Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, İst.: Adam, 1997
18. Karıncanın Su İçtiği, İst.: Adam, 2002
19. Tanyeri Horozları, İst.: Adam, 2002.
20. Çıplak Deniz Çıplak Ada, İst.: YKY, 2012
21. Tek Kanatlı Bir Kuş, İst.: YKY, 2013

Şiir

1. Bugünlerde Bahar İndi, İst.: YKY, 2010

Destansı Roman

1. Üç Anadolu Efsanesi, İst.: Ararat, 1967
2. Ağrıdağı Efsanesi, İst.: Cem, 1970
3. Binboğalar Efsanesi, İst.: Cem, 1971
4. Çakırcalı Efe, İst.: Ararat, 1972.

Röportaj

1. Yanan Ormanlarda 50 Gün, İst.: Türkiye Ormancılar Cemiyeti, 1955
2. Çukurova Yana Yana, İst.: Yeditepe, 1955
3. Peribacaları, İst.: Varlık, 1957
4. Bu Diyar Baştan Başa, İst.: Cem, 1971
5. Bir Bulut Kaynıyor, İst.: Cem, 1974
6. Röportaj Yazarlığında 60 Yıl, İst.: YKY, 2011
7. Çocuklar İnsandır, İst.: YKY, 2013
8. Neredesin Arkadaşım, İst.: YKY, 2014
9. Yağmurla Gelen, İst.: YKY, 2014

Deneme-Derleme

1. Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943
2. Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961
3. Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları) İst.: Cem, 1974
4. Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)
5. Ağacın Çürüğü: Yazılar-Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
6. Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985
7. Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: Yapı Kredi, 1997
8. Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
9. Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995.
10. Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009.
11. Bu Bir Çağrıdır, İst.: YKY, 2012.

Çocuk Romanı

1. Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca, İst.: Cem, 1977

Çeviri

1. Ayışığı Kuyumcuları (A. Vidalie; Thilda Kemal ile), İst.: Adam, 1977

Kaynak: 

1. http://www.yasarkemal.net

⍈güncelleme: 24.03.2018